Dossier Willem Blijdorp

Diefstal, bedreiging, geruïneerde zakenpartners: de twee gezichten van

ondernemer Willem Blijdorp

Zakenruzies Willem Blijdorp is een mediaschuwe, maar
gevierde ondernemer die breed geroemd wordt om zijn
zakelijke successen. Een spoor van rechtszaken en geruïneerde
ex-zakenpartners vertellen een ander verhaal. „Ik voel me
zakelijk vermoord door Blijdorp.”

‘Ik ben een boerenzoon uit de Noordoostpolder.” Zo begint bijna-miljardair en
ondernemer Willem Blijdorp op 20 november 2021 zijn speech in de aula van
Nyenrode, zichtbaar ongemakkelijk in de rood-gouden cape die hij als kersverse
eredoctor krijgt omgehangen.
De ceremonie maakt deel uit van de viering van het 75-jarige bestaan van de ‘Business
University’ in Breukelen.
De lofrede op de 69-jarige handelaar in taxfree-artikelen komt van Kitty Koelemeijer.
Zij is hoogleraar Marketing op Nyenrode én commissaris van Blijdorps
beursgenoteerde handelshuis B&S Group. Koelemeijer vertelt de circa tweehonderd
aanwezigen over de „buitengewone prestaties” van Blijdorp als ondernemer en hoe
belangrijk „het delen van succes, filantropie en welwillendheid” voor hem is.
In de aanvaardingstoespraak schetst Blijdorp hoe zijn handelshuis B&S Group, sinds
2018 beursgenoteerd, jaarlijks zo’n 2 miljard euro omzet. Klanten van over de hele
wereld, van de Amerikaanse overheid tot het Chinese Alibaba, bestellen bij B&S wat ze
nodig hebben, van sterke drank tot consumentenelektronica. Hij heeft ook een
stichtelijke boodschap: „Er is een morele verplichting om er met elkaar iets van te
maken, om iedereen erbij te houden. Ik ben het boegbeeld van B&S, maar uiteindelijk
gaat het erom dat we fair met elkaar omgaan.”
Het zijn mooie woorden van de mediaschuwe en bij het grote publiek vrijwel
onbekende ondernemer – een man met een neus voor zaken, die overal deals maakt,
handel ziet en grote risico’s durft te nemen.
NRC publiceerde begin dit jaar over een uit de hand gelopen zakelijk conflict van
Blijdorp, waarin tientallen miljoenen op het spel staan. De afgelopen weken
onderzocht de krant het verleden van de taxfree-ondernemer verder en achterhaalde
een groot aantal rechtszaken, teleurgestelde en berooid geraakte oud-zakenpartners
en beschuldigingen (en aangiften) van diefstal, intimidatie en bedreiging. Zij vertellen
het verhaal van een man met twee gezichten, die minder ervaren ondernemers
aanhaalt om ze daarna genadeloos af te danken – en er met hun business en goederen
vandoor te gaan.

Butterfahrten
Na zijn studie aan de Hotelschool in Maastricht vindt Willem Blijdorp midden jaren
zeventig samen met studiegenoot Jacques Streng een baan bij de Groningse rederij
Kamstra. Die organiseert vanuit de Eemshaven de populaire Butterfahrten: bootreisjes
naar buiten de territoriale wateren, waar Nederlandse en Duitse klanten massaal
belastingvrije goederen inslaan. Eerst gaat het onder meer om roomboter (vandaar:
Butterfahrt), later vooral om drank, sigaretten, parfums en shampoos.
Blijdorp en Streng maken snel carrière en nemen de rederij na een aantal jaar over.
Streng zorgt voor de boten, Blijdorp richt zich op de inkoop van luxegoederen.
Daarmee belandt hij in de lucratieve ‘parallelhandel’, de im- en export van
merkgoederen die in het ene land veel goedkoper op de markt worden gebracht dan in
het andere. In het Groningse Farmsum laat Blijdorp daarvoor loodsen en een
overslagcentrum bouwen.
De zaken gaan goed, en Blijdorp investeert vanaf eind jaren zeventig in vastgoed –
onder meer in prostitutiepanden in de Groningse binnenstad, blijkt uit kadastrale
aktes. Het Nieuwsblad van het Noorden omschrijft hem in 1982 als een van de twee
„belangrijkste pandjesbazen in de Groninger Nieuwstad” – de plek waar de
raamprostitutie geconcentreerd is.

De zaken gaan goed, en Blijdorp investeert vanaf eind
jaren zeventig in vastgoed – onder meer in
prostitutiepanden in de Groningse binnenstad


Aanleiding voor de aandacht is een conflict over de verbouwing van een
prostitutiepand van Blijdorp en een zakenpartner. Op de begane grond kregen
„badruimten en met spiegels omringde bedpartijen vorm, terwijl de zes bejaarden en
twee studenten boven de hygiëne in acht proberen te nemen in een doucheruimte die
men doorgaans alleen op oude overvolle campings aantreft”, schrijft het Nieuwsblad.
Een zakenpartner vertelt in 1987 in dezelfde krant 37 peeskamers in Groningen te
bezitten, maar weidt niet uit over Blijdorps belang. Blijdorp houdt zijn belangen in
prostitutiepanden tot 2010 aan. In die periode is hij ook aandeelhouder in bedrijven
die handelen in porno-dvd’s. Twee daarvan, het erotische postorderbedrijf Solidare
uit Emmen en de Butterfly Erotic Club, figureren tussen 1999 en 2006 in tientallen
rechtszaken van klanten die vinden dat hun ten onrechte dure abonnementen zijn
aangesmeerd. De handel droogt daarna op, maar de bedrijven bestaan nog steeds.
De meeste tijd spendeert Blijdorp aan de internationale handel, in sigaretten
bijvoorbeeld die hij onder meer uit Oost-Europa laat overkomen naar zijn
overslagcentrum in Farmsum. Rond de business hangt een zweem van fraude. Zo
duikt in de vroege jaren negentig de naam van één van zijn bedrijven op in
Tsjechische rechtbankstukken over sigarettensmokkel en betaling van smeergeld aan
een lokale douanier. Blijdorps bedrijf ontkomt aan strafrechtelijke vervolging en krijgt
alleen een naheffing.
In 1995 valt de Nederlandse opsporingsdienst FIOD de loodsen van Blijdorp binnen,
waar dan tachtig mensen werken. Eén van de verdenkingen: ontduiken van accijnzen
op rookwaren. De zaak wordt geseponeerd en Blijdorp bouwt verder aan zijn
imperium.
Blijdorp, die tegenover het Nieuwsblad van het Noorden verklaart hij dat hij vooral
handelt in „halfveraccijnsde goederen”, verandert zijn bedrijf in de jaren negentig in
een groothandel. De verkoop van tax-free-artikelen aan consumenten heeft door de
Europese eenwording de langste tijd gehad. Datzelfde geldt voor de Butterfahrten,
waarmee hij zijn eerste fortuin vergaarde.
Na de millenniumwisseling bouwt Blijdorp aan een nieuw vlaggeschip. Dankzij fusies
en overnames groeit zijn B&S Group (vernoemd naar Blijdorp en Streng) uit tot een
groot, internationaal handelshuis, dat in maart 2018 naar de Amsterdamse beurs gaat.
Blijdorp bezat (en bezit) circa 70 procent van de aandelen – een belang dat (afhankelijk
van de beurskoers) enkele honderden miljoenen euro’s waard is. Mede-naamgever
Streng zit dan al lang niet meer in het bedrijf.

Import Iraans marmer
Buiten zijn beursgenoteerde onderneming om is Blijdorp altijd op zoek naar
buitenkansjes, zeggen mensen die nauw met hem hebben samengewerkt. Zoals de
import van Iraans marmer, waar NRC in januari over berichtte. In 2015 stapt de
mediaschuwe tax-free-ondernemer in de exploitatie van negen Iraanse
marmergroeven, samen met de 34-jarige Iraans-Nederlandse Danial Mahyari. Blijdorp
leent Mahyari daarbij zo’n 70 miljoen euro om de licenties voor de groeven te
verwerven.
De licenties en de leningen zouden in een gezamenlijk bedrijf belanden, van de winst
moest Mahyari Blijdorp afbetalen. Het loopt anders: het duo krijgt hoogoplopende
ruzie en Blijdorp zet zijn jonge vennoot onder druk om de licenties aan hem over te
dragen. Daardoor zou Mahyari met een miljoenenschuld, maar zonder groeven
achterblijven. Als Mahyari weigert, doet Blijdorp aangifte van oplichting. Het
Openbaar Ministerie pakt de zaak op en valt in december 2019 bij Mahyari binnen.

Lees hier het onderzoeksverhaal naar Willem Blijdorp en de
marmerimport:
Hoe een droomdeal over Iraans marmer ontaardde in
een moddergevecht

De zaak is voor beide mannen explosief. Voor Mahyari door het lopende strafrechtelijk
onderzoek, voor Blijdorp vanwege het verwijt van Mahyari dat hij – onder meer via
een lastercampagne – het OM voor zijn karretje heeft gespannen. Blijdorp ontkent dat
in alle toonaarden.
Na de publicatie over de marmerzaak bellen en mailen diverse voormalige
zakenpartners van Blijdorp NRC. Zij herkennen het verhaal van Mahyari, die vol
vertrouwen het avontuur aangaat en Blijdorp omarmt als financier, aandeelhouder en
leermeester. Zij herkennen ook het vervolg: de keiharde botsing met Blijdorp, die
daarna door het creëren van financiële druk probeert zich de waardevolle bezittingen
van de gezamenlijke onderneming toe te eigenen.
Eén van de mannen die NRC benadert, is de 48-jarige Rotterdammer Martin Nateghi,
die met zijn familiebedrijf Metco douche- en badproducten aan onder andere
winkelketen Action leverde. Hij kwam Blijdorp in 2008 tegen in Spanje en bouwde 
een goede band op met de B&S-baas. „Blijdorp kwam vaak bij mij over de vloer, was
altijd nieuwsgierig naar mijn werk”, vertelt Nateghi.

„Ik vertrouwde hem volledig. Ik besefte toen niet hoe dicht onze handel tegen die van hem aan zat, en dat hij mij als concurrent zag.”

In maart 2014 wil Nateghi één van zijn financiers uitkopen. Hij benadert Blijdorp om
diens belang over te nemen. Zo verwerft Blijdorp de helft van de aandelen in Metco.
Daarna verandert de relatie tussen beide mannen. Blijdorp vertelt Nateghi in steeds
dringender bewoordingen dat Metco in zwaar weer is en dat hij zijn familiezaak beter
kan laten runnen door twee mensen van Blijdorp.
Als Nateghi weigert plaats te maken, krijgt hij eind 2016 problemen met zijn
huisbank, Deutsche Bank, die zijn leningen plotseling niet wil verlengen. Blijdorp –
die ermee pocht dat de topman van Deutsche Bank Nederland een ‘goede vriend’ van
hem is – heeft de bank een mail gestuurd waarin hij suggereert bij Metco valsheid in
geschrifte is gepleegd. De bank zegt de leningen op en neemt alle voorraden in beslag.
„Toen bleek waar Blijdorp op uit was”, zegt Nateghi. „Hij sloot een deal om de
voorraden van Deutsche Bank te kopen, voor de helft van de marktwaarde.” Metco
kan zonder voorraden en financiering geen zaken meer doen. „Daarna heeft Blijdorp
me ook nog failliet laten verklaren”, zegt Nateghi.
Eén rechtszaak wint Nateghi wel: halverwege 2020 oordeelt de rechter dat Blijdorps
mail met beschuldigingen aan Deutsche Bank een „nogal speculatieve basis” had. Dat
oordeel geeft Nateghi goede kansen via de rechter schade op Blijdorp te verhalen,
maar zijn geld is op. Nu wacht hij zijn moment af.

Hij is niet de enige verliezer in de zaak-Metco. Bij NRC meldt zich ook Raj Janardhan
uit Dubai, die al veertig jaar in de internationale handel zit – eerst bij multinationals
Ik vertrouwde Blijdorp volledig. Ik besefte toen niet hoe
dicht onze handel tegen die van hem aan zat, en dat hij
mij als concurrent zag
Martin Nateghi — eigenaar Metco als Unilever en Colgate, daarna zelfstandig.
Metco was zes jaar lang een van zijn beste klanten, maar dat veranderde vanaf het
moment dat Nateghi Blijdorp tegenkwam, zegt Janardhan. „Willem leek een aardige vent.
Vertelde tijdens diners in Dubai en Amsterdam mooie verhalen over uitbreiden en hoe ik ook zijn andere bedrijven kon bevoorraden.”
Als het misgaat tussen Nateghi en Blijdorp, ontdekt Janardhan de andere kant van de
B&S-voorman. „Wat Blijdorp bij Nateghi heeft gedaan, heb ik nog nooit meegemaakt”,
zegt hij. „Normale mensen met zakelijke conflicten kopen elkaar uit, vechten het uit
voor de rechter of nemen hun verlies.

Maar Blijdorp begon een vendetta tegen Nateghi. Hij heeft zijn leven verwoest, zonder reden.”

Janardhan zelf maakt ook kennis met de zakelijke moraal van Blijdorp. Hij had in de
Nederlandse loodsen waar Deutsche Bank beslag op had gelegd 494 pallets
douchecrème staan. Blijdorp wilde ze niet vrijgeven, ook niet toen Janardhan naar
een Nederlandse deurwaarder stapte om de goederen (waarde: bijna 300.000 euro)
veilig te stellen. In plaats daarvan liet Blijdorp de pallets uit de loods halen. De politie,
vertelt Janardhan, wilde niet optreden. „Ze noemden het een zakelijk geschil.”
Janardhan, moegestreden en beducht voor oplopende advocatenkosten, gaf de strijd
op. „Pure diefstal”, noemt hij het optreden van Blijdorp.

Conflict met Jack Daniels
Janardhan had gewaarschuwd kunnen zijn, zeggen mensen die Blijdorp al langer
kennen. Zij wijzen op een conflict tussen Blijdorp en whiskyproducent Jack Daniels
over 20.000 flessen whisky. Saillant in deze kwestie is een aangifte van een Groningse
deurwaarder, die op 12 april 1999 in opdracht van Jack Daniels beslag wil leggen op
de whisky, opgeslagen in Blijdorps loodsen in Farmsum. De producent verdenkt
Blijdorp ervan de goedkopere tax-free-flessen met dikke winst door te verkopen aan
Nederlandse slijterijen. Jack Daniels wil niet dat A-merk-flessen zo op de markt
komen en laat daarom beslag leggen.
Als de deurwaarder aankomt op Steenweg 17 in Farmsum, wacht Willem Blijdorp hem
op. Die dreigt „met geweld”, waardoor de deurwaarder moet vluchten, zo staat in de
aangifte. Toen de deurwaarder later die avond met politie terugkwam, vertelt
advocaat Paul Reeskamp, al twintig jaar raadsman van Jack Daniels, kon hij „nog net
zien hoe de flessen whisky in grote vrachtwagens werden weggevoerd.”
Waar handelaren als Nateghi en Janardhan hun zaak tegen Blijdorp niet doorzetten,
had de whiskygigant wel het geld en het geduld om lang te procederen. Dat loonde:
twee dochterbedrijven van B&S werden begin 2020 – na twee decennia procederen –
veroordeeld tot inbreuk op het merkrecht van Jack Daniels en vergoeding van zo’n 1,5
miljoen euro schade, vermeerderd met twintig jaar rente.

Een andere zaak die Blijdorp blijft achtervolgen, is die om de jachthaven Zuiddijk in
Zaandam, sinds 2011 zijn eigendom. Eerder was de jachthaven nabij het
Noordzeekanaal via vennootschappen in Gibraltar en Belize in handen van
criminelen. Dat verandert als Blijdorp de haven overneemt van Rogé van de Weg, een
veroordeelde faillissimentsfraudeur uit Noord-Nederland. Volgens de papieren betaalt
Blijdorp zo’n 1,3 miljoen euro, maar dat komt nooit op tafel. Het wordt weggestreept
tegen vorderingen die Blijdorp zou hebben gehad op Van de Weg.
Die gaat later failliet en belandt wegens fraude in de gevangenis. Zijn curator, Arie
Brink uit Leeuwarden, probeert de 1,3 miljoen nu al jaren te verhalen op Blijdorp. Één
keer, rond de beursgang van B&S in 2018, is hij dicht bij een vergelijk. Maar als het
handelshuis de beursnotering eenmaal heeft, gaat de schikking toch niet door. „Ik heb
het gevoel dat ik aan het lijntje ben gehouden”, zegt Brink. „Vermoedelijk omdat
Blijdorp rond de beursgang geen juridische geschillen wilde hebben.”
Ook Franck Peyrard voelt zich „zakelijk vermoord” door Blijdorp . De wijnhandelaar
uit Lozanne, vlak boven Lyon, zint op revanche – maar zijn middelen zijn uitgeput na
zijn strijd met de Nederlandse multimiljonair.
Peyrard gaat in 2013 met Blijdorp in zee om gezamenlijk Escale Grands Vins te
realiseren, een winkelketen voor exclusieve wijnen en champagnes. Dat moet een
apart verkoopkanaal voor particulieren worden, naast Peyrards bloeiende groothandel
– waar Blijdorp sinds 2011 via een Franse B&S-dochter voor de helft eigenaar van is.
Maar kort nadat Blijdorp en Peyrard de winkelketen opzetten, eist Blijdorp dat zijn
partner zijn chique producten gaat leveren aan de Franse hypermarchés. Als Peyrard
weigert, veranderde de Nederlander „in de duivel”, zegt de Fransman.
Peyrard vertelt hoe hij vervolgens door Blijdorp financieel in de hoek is gedreven en
onder druk zijn aandelen aan de Groninger heeft afgestaan. Een week later staan
opeens vier Nederlandse vrachtwagens en een aantal sjouwers voor de deur, melden
lokale kranten uit die tijd. Het volledige wijnpakhuis wordt ingeladen, waarna Escale
Grands Vins failliet gaat.

Groter en onvoorspelbaarder
Conflicten met (oud-)zakenpartners, langlopende rechtszaken, beschuldigingen van
fraude – Blijdorp is in zijn lange ondernemersgeschiedenis wel wat gewend. Maar de
laatste zaak waarin hij is beland, tegen marmerondernemer Danial Mahyari, is anders:
groter, ingewikkelder en onvoorspelbaarder.

Anders dan ondernemers als Janardhan, Peyrard en Nateghi heeft de jonge Iraans-
Nederlandse marmerhandelaar wel de tijd en de middelen om weerstand te bieden.
Wat heet: bijgestaan door een klein leger aan advocaten voerde Mahyari de afgelopen
jaren tientallen juridische procedures – ook tegen Willem Blijdorp. De advocaten van
Mahyari gebruiken informatie over het verleden van de B&S-baas in hun procedures,
in de hoop daarmee aan te tonen dat er een patroon zit in Blijdorps gedrag.
Het is de vraag of dat er toe doet voor de zaak van Mahyari, maar de
gedesillusioneerde ex-zakenpartners van Blijdorp zijn in ieder geval blij dat diens
geschiedenis wordt omgewoeld. En dat ze niet de enigen zijn die zich beetgenomen
voelen door de B&S-voorman. Ze zijn ook hoopvol: nu er licht op deze kant van
Blijdorp schijnt, zien ze voor het eerst een kans, hoe klein ook, op gerechtigheid. Want
vroeg of laat, zegt wijnhandelaar Franck Peyrard, moet iedereen rekenschap afleggen.
„Óók Willem Blijdorp.”